Een idee uit Engeland
In 1994 reisden Theo Hesselman en Kees Jongh van het regionale bureau ‘Voorkoming Misdrijven’ af naar Engeland. Daar ontdekten ze ‘Secured by Design’, een concept waarbij veilige woningen en woonwijken een keurmerk kregen. Aannemers konden zich hiermee onderscheiden en de bewoners wisten precies welke huizen extra veilig waren. Geïnspireerd keerden ze terug naar Nederland, vastberaden om een soortgelijk keurmerk te ontwikkelen.
De drie pijlers van veiligheid
Een onderzoeksbureau kreeg de opdracht om te kijken hoe het Engelse concept kon worden vertaald naar de Nederlandse situatie. Hier waren immers veel meer partijen betrokken bij de gebouwde omgeving. Het onderzoek richtte zich op drie pijlers:
- Wat moest er in elk deel van het bouwproces gebeuren om een sociaal veilige omgeving te creëren.
- De kennis van de politie over inbraakmethodes en andere vormen van criminaliteit.
- De wetenschappelijke inzichten van TNO Delft over sociaal veilig ontwerpen met aandacht voor zichtlijnen, verlichting en sociale controle.
Zo ontstond het eerste handboek ‘Experimenteren met het Politiekeurmerk Veilig Wonen’.
De eerste experimenten
Op het PKVW-congres in 1994 werden bouwpartners en gemeenten uitgenodigd om deel te nemen aan experimenten met dit nieuwe keurmerk. Vijf nieuwbouwprojecten werden uitgekozen als testlocaties. De eerste ervaringen toonden aan dat het handboek werkte, maar ook dat verbeteringen nodig waren. Met die kennis werd het definitieve handboek opgesteld, waarin wetenschap, politie-inzichten en praktijkervaring samenkwamen.
De doorbraak: PKVW wordt een nationaal keurmerk
In 1995 werd het Politiekeurmerk Veilig Wonen officieel ingevoerd voor nieuwbouwwoningen. In 1996 werd het concreet door de oprichting van een opleiding tot bouwplanadviseur, waarbij vooral politieagenten werden opgeleid. De politie zag het PKVW als een krachtig wapen in de strijd tegen woninginbraak, die nog steeds hoog lag op 120.000 per jaar.
Parallel aan dit succes werd er gewerkt aan inbraakpreventie voor bestaande woningen. In Utrecht trokken agenten met een soort SRV-bus de wijken in om advies te geven over hang- en sluitwerk en verlichting. In 1998 werd de kennis uit deze trajecten samengevoegd en kreeg het keurmerk één herkenbaar logo, zoals we dat nu nog kennen.
Van de politie naar het CCV
In 2005 droeg de politie het beheer van het PKVW over aan het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV). Vanaf dat moment werd het keurmerk niet alleen een richtlijn voor gemeenten en woningcorporaties, maar ook een hulpmiddel voor burgers die hun huis veiliger wilden maken.
Met succes: het aantal woninginbraken daalde gestaag. In 2005 waren er nog 93.000 inbraken, terwijl dit in 2024 was teruggebracht tot 22.000. Het CCV zorgde ervoor dat het keurmerk meegroeide met nieuwe inbraaktechnieken en -methoden en introduceerde een handige productenlijst met goedgekeurde beveiligingsmiddelen.
De toekomst: bouwen aan veiligheid
In 2020 vierde het Politiekeurmerk Veilig Wonen zijn 25-jarig bestaan. Er was in die tijd veel veranderd op het gebied van inbraakpreventie, maar de kern bleef hetzelfde: veiligheid begint bij een goed ontwerp. Met de enorme bouwopgave van de komende jaren blijft het een uitdaging om het PKVW bij alle nieuwbouwprojecten toe te passen en bestaande woningen veiliger te maken. Daarom werken we samen met al onze partners aan steeds veiligere woonomgevingen in Nederland.
Dankzij het PKVW is een veilig thuis geen toeval meer, maar een bewuste keuze.